Vanaf aankomende dinsdag een houdbaarheid op je QR-code in de CoronaCheck-app. Je vaccinatiebewijs moet minder dan 9 maanden oud zijn om een groen vinkje te krijgen. Dat is volgens deskundigen een passend middel om iedereen beschermd te krijgen en houden. Toch vraagt Arjen Boin, hoogleraar crisismanagement aan de Universiteit Leiden, zich af of het wenselijk is.
QR-code maximaal 270 dagen geldig
Met je coronatoegangsbewijs kun je nu overal naar binnen zonder een boosterprik, ongeacht hoe lang geleden u bent ingeënt. De geldigheid van een vaccinatie heeft geen bovengrens.
Als het aan de regering ligt, komt daar op 1 februari 2022 verandering in. In plaats van één jaar is een vaccinatiebewijs maximaal 270 dagen geldig en een herstelbewijs 180 dagen. Mensen die al een herstelcertificaat hebben, zullen merken dat er 6 maanden van de vervaldatum worden afgetrokken voor 15 februari.
Op die manier wordt de geldigheid van het coronatoegangsbewijs in overeenstemming gebracht met die van andere Europese landen. Personen die nog geen herhalingsvaccinatie hebben gekregen (en niet voor elk mogelijk scenario willen worden getest), zullen worden verplicht dit alsnog te doen.
Hoeveel personen hebben (nog) geen boosterprik?
In totaal zijn iets meer dan 8 miljoen mensen gestorven als gevolg van de uitbraak. Dit komt overeen met 56,6 procent van de volwassen bevolking. Dit betekent dat ongeveer 2,9 miljoen mensen die baat zouden kunnen hebben bij het vaccin, dit vaccin nog niet hebben ontvangen.
Bij de 76- tot 80-jarigen was de opkomst het hoogst (84%) en bij de 18- tot 25-jarigen het laagst (31%); zij vormen de jongste groep die de boosterprik krijgt.
Het aantal nieuwe boostervaccins neemt snel af. Iets meer dan 460.000 mensen zijn vorige week gevaccineerd, tegen bijna 1,1 miljoen de week daarvoor en bijna 1,9 miljoen de week daarvoor.
Vanmiddag werd onze Facebook-pagina overspoeld met reacties naar aanleiding van deze publicatie. Er kwamen meer dan 2500 reacties binnen, waarvan de meeste negatief waren. “Dus je moet elke negen maanden een injectie krijgen, anders kun je niets meer eten? “Iemand op Twitter zei dat hij zich had laten vaccineren, maar voegde eraan toe: “Maar ik ben absoluut niet van plan dit voor altijd vol te houden. “Rosanne Hertzberger, microbiologe en NRC-columniste, is dubieus over het concept. “Weet u nog hoe we vroeger dachten dat de QR-code slechts een tijdelijke en noodzakelijke barrière was?”
Misschien is het een goed idee.
Noodrechtspecialist Adriaan Wierenga van de Rijksuniversiteit Groningen ziet vanuit juridisch oogpunt geen bezwaren. De overheid kan onder specifieke omstandigheden een houdbaarheidsdatum op de kroningsakte aanbrengen. “Het zou ook verstandiger kunnen zijn om die termijnen in te korten met de wetenschappelijke inzichten van nu”, zegt hij. “Als de regering maar een meerderheid van stemmen in de Tweede Kamer krijgt om dat te doen.” Het is een politiek-bestuurlijke afweging, net zoals de regering met toestemming van het Huis zou kunnen kiezen voor 2G in plaats van het huidige 3G-systeem.” Lees ook: 1G, 2G of 3G: Hoe zit dat nou precies?
Ook een rechter zal hier volgens de Groningse hoogleraar Recht en Samenleving Jan Brouwer niet zomaar een streep over zetten. “De rechter zal bij zichzelf te rade gaan of wat de overheid hier doet volstrekt onvoorstelbaar is.” Zonder in de huid van een viroloog te willen kruipen, geloof ik niet dat dit het geval is. De wetenschap heeft in principe uitgemaakt hoe lang je immuunsysteem paraat blijft na een ziekte of inenting op dit moment.”
Wat zijn de criteria voor het vaststellen van een houdbaarheidsdatum?
Dat wil Arjen Boin, hoogleraar crisisbeheersing in Leiden, weten. Hij heeft zijn bedenkingen bij de strategie: “Niemand wordt verplicht zich te laten vaccineren, maar het verhoogt wel de druk om op zijn minst een boostervaccinatie te halen.” Ik ben van mening dat mensen het recht ontnemen om deel te nemen aan het reguliere sociale leven erg dicht bij dwang ligt. Ook al is het technisch gezien geen dwang.”
Vergelijkbaar met de rest van Europa
“Ik zou het kunnen begrijpen als bepaalde grondrechten een tijdje worden ingeperkt als dat een duidelijk doel dient,” zegt Boin, “maar ik geloof niet dat dat nu het geval is.” “Ik denk niet dat het verstandig is om zomaar de Europese standaard te volgen.” Het gevolg is dat onze regelgeving wordt beïnvloed door bijvoorbeeld het Franse en Duitse coronabeleid.Dat is geen goede manier om draagvlak te krijgen. Je ziet hoe mensen daardoor gaan denken dat er ‘iets meer’ aan de hand is.”
Wierenga, een expert in noodrecht, is het daar niet mee eens. Hij vindt het besluit van Nederland om de geldigheidsduur gelijk te trekken met die van andere Europese landen zonder maatregelen “een heel begrijpelijke invalshoek”. “Regelgeving moet handhaafbaar en uitvoerbaar zijn.” Dat kan verbijsterend zijn als Europa kiest voor een rigide termijn en Nederland wat dichter aan de wind vaart. Het besluit lijkt te zijn genomen in het voordeel van de Europese consensus.”
De instemming van de Tweede Kamer lijkt een uitgemaakte zaak. Volgens politiek verslaggever Marieke van de Zilver heeft “een ruime meerderheid nu geen problemen met de inperking van de geldigheid van het coronatoegangsbewijs.” “Toch zie je dat de scepsis in de coronapas als virusbestrijdingsmiddel toeneemt. Er zijn nog drie andere wetten ingediend om het coronatoegangsbewijs te verlengen. De Tweede Kamer moet zich nog over de zaken buigen, maar de regering zal hard moeten werken om hen te overtuigen van het belang daarvan.”
