Na het moeilijke herstel van de corona-pandemie van vorig jaar, werd het herstel in de war geschopt door de snelle opkomst van de Omikron-variant. De reisbranche is opnieuw in de war gebracht, waardoor werknemers gedwongen werden weer vanuit huis te werken. Regeringen staan voor lastige keuzes tussen het opleggen van beperkingen of de economie laten herstellen.
De vraag is of de besmettelijke Omikron-variant impact zal hebben op dit herstel. En of deze impact mild of kritisch zal zijn. Zullen milde symptomen ervoor zorgen dat de economie opnieuw wegzakt? Of juist niet?
Klap voor de groei
De Wereldbank heeft haar prognoses voor 2022 omlaag bijgesteld en waarschuwt dat Omikron economische verstoringen kan creëren. Deze verstoringen zullen zorgen dat de groei dit jaar “aanzienlijk vertraagt”.
De kredietverstrekker geeft aan dat de groei met 4,1% zou vertragen na de oplevering van 5,5% afgelopen jaar. Deze groei zou ook nog met 3,4% kunnen zijn. De voorzitter van de Wereldbank, David Malpass, geeft aan bezorgt te zijn over de “enorme tol” die de pandemie eist van arme landen. Hij wijst op “verontrustende omkeringen in armoede, voeding en gezondheid”.
Kristalina Georgieva, het hoofd van het Internationaal Monetair Fonds, gaf aan iedereen te waarschuwen dat vorige maand, ook zij haar mondiale groeiprognose zou kunnen verlagen, met Omikron als gevolg. Amerikaanse gezondheidsautoriteiten hebben de isolatieperiode voor asymptomatische gevallen teruggebracht naar vijf dagen. Dit hebben ze gedaan om de klap voor de economie te verzachten.
Hoofdeconoom van Moody’s, Mark Zandi, gaf aan dat hij een Amerikaanse groei verwacht van 2,2%. Hierbij was een eerdere schatting 5,2%. “Omicron richt al economische schade aan, zoals blijkt uit zwakkere creditcardbestedingen, een daling van het aantal restaurantboekingen, annuleringen van vluchten, en veel scholen die teruggaan naar online leren,” zei Zandi. “Ik verwacht echter dat Omicron snel voorbij zal zijn en dat de groei in het tweede kwartaal weer zal aantrekken, en dat de groei voor het hele jaar onaangetast zal blijven,” voegde hij eraan toe. “Over het algemeen denk ik dat elke golf van het virus minder schade toebrengt aan de gezondheidszorg en de economie dan de vorige golf.”
In de eurozone zullen de economische activiteiten verminderen door strengere beperkingen, ziekteverzuim en voorzichtigheid van consumenten. Gelukkig zal de economie in februari weer aantrekken. Er is een confrontatie van ontwikkelingslanden met een lage vaccinatiegraad. Deze worden geconfronteerd met een grote onzekerheid. Daarnaast zal het nul-Covid-beleid van China ervoor kunnen zorgen dat de op een na grootste economie ter wereld wordt belemmerd omdat hele steden kunnen worden afgesloten.
Zal toerisme lijden?
Er was hoop voor de reisindustrie voor 2022, nadat ze werden verwoest door grenssluitingen en lockdowns. De opkomst van Omikron veroorzaakte tijdens het winterse vakantieseizoen voor duizenden geannuleerde en gewijzigde vluchten. Cruiseschepen werden gedwongen aan te meren en er vonden minder hotelboekingen plaats.
Toch waren beleggers optimistisch. Aandelen in luchtvaart- en cruisemaatschappijen waren de afgelopen weken sterk gestegen. “De markten leken te kijken naar de post-Omicron periode,” zei Alexandre Baradez, analist bij IG France.
Zal de inflatie verslechteren?
Het neveneffect van het economisch herstel was niet gunstig. De inflatie in Europa en de Verenigde Staten was opgelopen tot hoge niveaus door de sterk gestegen energieprijzen en de confrontatie van de stijgende vraag met de aanbodtekorten.
Centrale banken hielden vol dat de hoge inflatie slechts tijdelijk was en dat de prijzen op een gegeven moment wel weer zullen dalen, maar consumenten en bedrijven hebben veel pijn geleden door de inflatie. “Er is weinig zeker over het effect van Omicron op de consumentenvraag, maar mensen die thuisblijven vanwege de variant zullen hun geld waarschijnlijk eerder uitgeven aan detailhandelsgoederen dan aan diensten als uit eten gaan of persoonlijk vermaak,” aldus Jack Kleinhenz, hoofdeconoom bij de American National Retail Federation.
“Dat zou de inflatie verder onder druk zetten, aangezien de toeleveringsketens over de hele wereld al overbelast zijn,” zei hij.
Vorig jaar veroorzaakten knelpunten in de logistieke sector voor tekorten aan een hele reeks grondstoffen, waardoor de prijzen van veel producten en grondstoffen stegen. De prijs zou nog verder kunnen stijgen als er een grotere vraag zal zijn naar producten op de bevoorradingsmarkt.
De Federal Reserve heeft de markten aan het schrikken gemaakt vorige week. Ze hebben aangegeven dat het monetaire beleid agressiever moet om de inflatie te beteugelen.
Einde van de stimulering?
Er zijn massale stimuleringsmaatregelen opgezet, door regeringen, om hun economieën te redden. Hierdoor is er, volgens het IMF, een schuld ontstaan van 226 biljoen dollar. Ontslagregelingen waren zinvol, om mensen aan het werk te houden, toen er veel onzekerheid was en hele bedrijfstakken hun deuren sloten. “Ik zie de noodzaak nog niet in van massale financiële steun aan de economie“, geeft Niclas Poitiers aan, onderzoeker bij Bruegel, een Brusselse denktank.
Europa en de Verenigde Staten investeren hierdoor in structurele programma’s, zoals het $1,75 biljoen kostende sociale en klimaatuitgavenplan van president Joe Biden, genaamd “Build Back Better.”
