In 2021 zijn ruim 171.000 mensen overleden. Volgens cijfers die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) woensdag bekendmaakte, zijn dat er 16.000 meer dan voorspeld. Oversterfte was afgelopen jaar hoger dan in 2020, toen 15.000 mensen meer stierven dan voorspeld.
Stijging in alle leeftijdscategorieën
In alle leeftijdscategorieën stierven meer mensen dan verwacht. Het sterftecijfer bereikte in de jaren negentig een historisch dieptepunt: er stierven 7% meer mensen dan verwacht. In de leeftijdscategorie van 65 tot 80 jaar was het sterftecijfer met 14% het hoogst. In vergelijking met het eerste coronajaar 2020 waren er in deze laatste leeftijdsgroep ook meer sterfgevallen.
Coronacijfers Vandaag: 64.757 besmettingen, 115 ziekenhuis en 7 IC-opnames
In tegenstelling tot 2020 was het percentage mensen dat op grond van de wet langdurige zorg aanvroeg, waaronder verpleeghuisbewoners, lager. Hoewel meer dan 9% van de bevolking overleed dan geraamd, was dit percentage lager dan dat van de bevolking in het algemeen.
Griepgolven in 2015 en 2018 zorgt voor meer oversterfte
In andere jaren, zoals 2015 en 2018, leidden hevige griepgolven tot een stijging van het sterftecijfer. Volgens het CBS worden deze pieken vaak gevolgd door perioden van lagere sterfte. In 2020 en 2021 was dat niet het geval. In beide jaren waren er meerdere momenten van oversterfte in plaats van ondersterfte. Bovendien hebben griepuitbraken nog nooit geleid tot zo’n hoge oversterfte.
Sterfte het hoogst in Flevoland, Zeeland en Limburg
In 2021 was het sterftecijfer relatief het hoogst in de provincies Flevoland, Zeeland en Limburg. Flevoland en Limburg waren een jaar geleden ook al zwaar getroffen. Het sterftecijfer in Zeeland daarentegen bleef verhoudingsgewijs laag. De GGD-regio’s Kennemerland en Amsterdam hadden vorig jaar het laagste sterftecijfer.
Coronapandemie oorzaak meer oversterfte in 2021
De coronapandemie is waarschijnlijk de oorzaak van het hogere sterftecijfer. Het is echter onduidelijk hoeveel van het hogere sterftecijfer te wijten is aan de dood van coronapatiënten. Het verhoogde sterftecijfer in Nederland is bijvoorbeeld hoger dan in naburige landen met een vergelijkbaar niveau van immunisatie.
Tal van organisaties eisten dat de verhoogde sterfte zou worden onderzocht. Het verhoogde sterftecijfer zou volgens de organisaties ook te wijten kunnen zijn aan vertraagde zorg of eenzaamheid. Het RIVM heeft begin deze maand aangegeven dat de eerste resultaten van dit onderzoek begin februari 2022 zullen worden gepubliceerd.