Sinds het begin van de coronapandemie zijn wetenschappers op zoek naar een vaccin tegen COVID-19. Veel mensen schrokken een beetje van het feit dat het vaccin vervolgens relatief snel werd ontwikkeld. Hierdoor ontstonden er wilde verhalen en geruchten dat het vaccin op lange termijn bijwerkingen zou hebben en zelfs invloed zou hebben op de zwangerschap en vruchtbaarheid bij vrouwen.
Oorsprong van de geruchten
De geruchten dat het vaccin gevaarlijk zou zijn voor zwangere vrouwen of vrouwen die zwanger willen worden is gebaseerd op het feit dat wetenschappers hier onderzoek naar deden. Tijdens de ontwikkeling van vaccins, en ook erna, wordt er onderzoek gedaan naar mogelijke bijwerkingen.
Die onderzoeken zijn bedoeld om vast te stellen of het vaccin wel of geen invloed heeft op zaken zoals zwangerschap en vruchtbaarheid. Het feit dat er door wetenschappers überhaupt onderzoek gedaan werd naar zwangerschap en vruchtbaarheid heeft ervoor gezorgd dat het gerucht de wereld in werd geholpen dat het vaccin slecht zou zijn voor zwangerschap en vruchtbaarheid.
Uit deze onderzoeken is echter gebleken dat het geen effect heeft, deze resultaten zijn echter door veel mensen niet opgepikt. De gedachte heerst, waar rook is is vuur, terwijl het juist taak is van de wetenschap om dingen te onderzoeken om dingen uit te sluiten of aan te pakken.
Wel of niet vaccineren als je zwanger wil worden
Het is aan te raden om juist wel te kiezen voor een vaccinatie als je zwanger wil worden of bent. Vrouwen die zwanger zijn en COVID-19 krijgen hebben namelijk meer kans dat ze ernstig ziek worden van dit virus. Als je jezelf laat vaccineren kun je nog steeds besmet worden, maar meestal verloopt de ziekte dan veel milder. Voor vrouwen die zwanger zijn of willen worden wordt aangeraden om de mRNA vaccins Pfizer of Moderna te nemen.
Tegenstrijdige berichten
Sommige vrouwen geven aan dat ze eerder nog van hun huisarts te horen kregen dat het beter is om niet te vaccineren. De reden dat dit eerder gezegd werd is omdat er inderdaad nog te weinig eenduidig onderzoek naar gedaan was. Ondertussen zijn er meerdere studies gedaan.
Zo heeft de Amerikaanse wetenschappelijke vereniging voor gynaecologen (American College of Obstetricians and Gynecologists, ACOG) gekeken naar de bijwerkingen bij 90.000 zwangere vrouwen die het vaccin toegediend hebben gekregen. Gebleken is dat er geen bijwerkingen zijn en dat het vaccin veilig is voor zwangere vrouwen en vrouwen die kinderen willen krijgen.
Gevolgen voor vruchtbaarheid mannen en vrouwen
Uit onderzoeken van onder andere de fabrikanten van de vaccins is gebleken dat het nemen van het vaccin geen invloed heeft op de vruchtbaarheid van zowel mannen als vrouwen. Als je een kinderwens hebt kun je dus gewoon een vaccin nemen. Dit geldt ook als je bezig bent met een IVF-behandeling.
Vaccineren wanneer je zwanger bent
Als je zwanger bent is de kans groter dat je ernstig ziek wordt van COVID-19. Doordat je ernstig ziek kan worden is ook de kans op ziekenhuisopname groter. Als dat eenmaal nodig is heeft dit ook gevolgen voor het ongeboren kind. Ondanks dat de kans groter is dat zwangere vrouwen ernstig ziek worden is de kans nog steeds vrij klein.
Volgens NethOSS (Netherlands Obstetric Surveillance System) is de kans op een ernstig ziektebeeld met name groter bij vrouwen ouder dan 35, met morbide obesitas, met een andere onderliggende medische aandoening en bij vrouwen die niet uit het een eerste wereldland komen.
Welk vaccin
Omdat er naar het Janssen vaccin te weinig onderzoek is gedaan en AstraZeneca normaal gesproken alleen voor mensen ouder dan 60 jaar gebruikt worden, zullen die niet worden toegediend bij zwangere vrouwen. Er wordt meestal gekozen voor Pfizer of Moderna.
Wanneer vaccineren
Veel zwangere vrouwen zijn bang dat het vaccin met name gevaarlijk is als ze gevaccineerd worden in de eerste 12 weken van de zwangerschap. Er is echter geen bewijs dat dit ook het geval is. Mocht je het toch spannend vinden dan kun je ook wachten tot na de eerste 12 weken. Het is echter niet verstandig om tot het einde van de zwangerschap te wachten omdat de complicaties die je dan op kan lopen als je toch COVID-19 krijgt veel groter zijn.
Tijd tussen COVID-19 vaccin en andere prikken
Als zwangere vrouw en jonge moeder krijg je te maken met de kinkhoestvaccinatie en rhesusprik. Tussen de kinkhoestvaccinatie en het coronavaccin moet minimaal 14 dagen zitten. Dit is niet omdat onderzoek heeft uitgewezen dat dit schadelijk is, maar is met name voor de zekerheid. Tussen het COVID-19 vaccin en de rhesusprik hoeft geen tijd te zitten.
Gevolgen van het vaccin voor de kraamperiode van moeder en kind
Als moeder van een pasgeboren kindje hoef je niet bang te zijn als je borstvoeding geeft. Deeltjes van het vaccin kunnen niet in de moedermelk en daarmee in je kindje terecht komen.
Baby´s zijn bij hun geboorte automatisch beschermd tegen bepaalde infectieziekten omdat ze vanuit de placenta antistoffen gekregen hebben. Pas na een paar maanden zullen baby´s hun eigen immuunsysteem aanmaken en zullen die van de moeder verdwijnen. Antistoffen aangemaakt door het COVID-19 vaccin zullen waarschijnlijk ook via de placenta over gedragen worden en bieden tijdelijke bescherming.
Het boostervaccin
Ook voor het boostervaccin geldt dat de verschillende instanties in Nederland aanraden om die ook te nemen as je zwanger bent of net bevallen, vanwege de volgende redenen:
Zwangere vrouwen horen bij een risicogroep
Ben je zwanger dan behoor je direct tot de risicogroep. Voor deze groepen geldt dat het aan te raden is om het vaccin en de booster te nemen.
De nadelen wegen niet op tegen de voordelen
De gevolgen van ernstige complicaties door COVID-19 zijn veel ernstiger dan de mogelijke bijwerkingen.
