Premier Mark Rutte verklaarde donderdag dat Nederland “de Russische oorlog tegen Oekraïne in de sterkst mogelijke bewoordingen veroordeelt” en “in gedachten is bij het Oekraïense volk” nu Moskou de aanval op het buurland heeft ingezet. Ook NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg veroordeelde het incident scherp in een vroegtijdige verklaring. Er zullen zware sancties worden opgelegd door de Europese Unie, de NAVO en de Verenigde Staten.
De EU en de rest van de wereld zullen “vrij krachtig” reageren op de inval van Rusland in Oekraïne, aldus Rutte.
“Dit ene land is verantwoordelijk voor deze ene persoon. Rusland is het land, en president Poetin is de persoon,” merkte Rutte op. Nederland zal reageren op de inval “samen met de Europese Unie, de NAVO en andere partners“, zei hij.
Rond 10.00 uur overlegt Rutte met een aantal kabinetsleden. Daarna zal hij een nieuwe opmerking maken. De premier vliegt naar Brussel voor een al geplande EU-top over de crisis, nadat hij in Nederland de nodige ministers heeft ontmoet. De situatie in Oekraïne zal ook in de Tweede Kamer worden besproken.
In een eerste reactie noemde minister van Defensie Kajsa Ollongren de Russische inval “een illegale daad van agressie met catastrofale gevolgen”. “Rusland heeft een aanval op Oekraïne gelanceerd, ondanks onze herhaalde oproepen tot diplomatie en de-escalatie,” schreef ze op Twitter. “Binnen de NAVO en de EU staan we in nauw contact met onze bondgenoten.”
Minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra voegt daaraan toe dat Moskou een “zware prijs” zou betalen voor zijn invasie in Oekraïne.
De NAVO dringt er bij Moskou op aan de territoriale integriteit van Oekraïne te handhaven.
De NAVO-leden zullen bijeenkomen om de waarschijnlijke gevolgen van de “agressieve activiteiten” van Rusland te bespreken, aldus secretaris-generaal Stoltenberg in een verklaring. Hij verklaarde verder dat hij achter het Oekraïense volk staat in “deze verschrikkelijke tijd“.
“Ondanks onze herhaalde waarschuwingen en niet aflatende diplomatieke inspanningen, heeft Rusland opnieuw gekozen voor agressie tegen een soeverein en onafhankelijk land“, aldus Stoltenberg. Hij drong er bij Rusland op aan zijn militaire actie in Oekraïne onmiddellijk te beëindigen en de soevereiniteit en territoriale integriteit van Oekraïne, dat geen NAVO-lid is, te respecteren.
De EU houdt Rusland verantwoordelijk.
Rusland zal door de Europese Unie ter verantwoording worden geroepen voor de “ongerechtvaardigde agressie” tegen Oekraïne. Volgens de voorzitter van de Europese Commissie, de Raad van regeringsleiders van de EU en de voorzitter van het Europees Parlement wijst de Unie dit “ten stelligste af“.
“President Poetin is verantwoordelijk voor de terugkeer van Europa naar oorlog. De Europese Unie staat Oekraïne en zijn bevolking bij in deze moeilijke tijden. “We zijn getuige van een ongekend vertoon van agressie door Russische leiders tegen een soeverein, onafhankelijk land,” verklaarde de Europese Commissie in een verklaring.
Volgens de Commissie zal later op donderdag een pakket straffen worden bekendgemaakt.
Ook door de Verenigde Staten worden “zware sancties” opgelegd.
President Joe Biden van de Verenigde Staten heeft Rusland gedreigd met “ernstige sancties“. Hij veroordeelde de “ongerechtvaardigde aanval” van het Russische leger in een korte verklaring die door het Witte Huis werd gepubliceerd. Hij heeft de Oekraïense president Volodymyr Zelensky geadviseerd over de volgende stappen die de VS nemen.
Biden zal donderdag de leiders van de G7, een groep van zeven belangrijke industrielanden, toespreken. De Amerikaanse verklaring luidt: “De Verenigde Staten en onze vrienden en partners zullen Rusland strenge straffen opleggen. We zullen Oekraïne en de bevolking van Oekraïne blijven steunen.”
“Dit is een flagrante schending van het internationaal recht.
Volgens de Duitse bondskanselier Olaf Scholz is de staking een “flagrante schending van het internationaal recht“. Hij voorspelt een “slechte dag” voor Europa als geheel.
Scholz veroordeelde de acties van Rusland en vroeg de Russen “onmiddellijk” een einde te maken aan de militaire operatie. Dinsdag zei de Duitse bondskanselier Angela Merkel dat de goedkeuring van Nord Stream 2, het gaspijpleidingproject van Rusland en Duitsland, zal worden uitgesteld.
Ook Emmanuel Macron, de Franse president, heeft geëist dat Rusland zijn militaire interventie in Oekraïne onmiddellijk stopzet. Hij is uitgesproken in zijn veroordeling van de keuze van Moskou om een oorlog te beginnen.
De afgelopen weken heeft Macron verschillende keren met zijn Russische ambtgenoot Poetin gesproken in een poging de spanningen te verminderen. Hij zegt met bondgenoten samen te werken om de strijd te beëindigen.
De buurlanden van Oekraïne eisen actie.
President Andrzej Duda van Oekraïne’s buurland Polen reageerde op Twitter en noemde de aanval “brutaal, niet uitgelokt, en onrechtvaardig.” Zijn regering dringt aan op versterking van de oostflank van de NAVO.
De invasie van Oekraïne werd door de Roemeense president Klaus Johannis omschreven als “een zeer ernstige schending van het internationaal recht, van de soevereiniteit en de integriteit“.
“In tijden waarin de democratische wereld in vrede wil leven, wil Rusland een conflict. Wij zijn er klaar voor en zullen eensgezind optreden“, liet de Slowaakse premier Eduard Heger op Twitter weten.
Het ergste scenario, volgens de Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken, is oorlog. “Ons doel is nu, zoals altijd, om de veiligheid van het Hongaarse volk te waarborgen“, zegt hij op zijn officiële Facebook-pagina.
Johnson en Trudeau zijn verbaasd.
“De afschuwelijke gebeurtenissen in Oekraïne hebben mij geschokt, en ik heb een ontmoeting gehad met president Zelensky om de volgende maatregelen te bespreken,” verklaarde de Britse premier Boris Johnson.
Door Oekraïne aan te vallen, heeft de Russische president Vladimir Poetin volgens Johnson gekozen voor “een weg van moord en verderf. Het Verenigd Koninkrijk en onze bondgenoten zullen vastberaden optreden.”
Op Twitter veroordeelde de Canadese premier Justin Trudeau de aanval van Rusland “in de sterkst mogelijke bewoordingen”. De daden, zo stelde hij, waren “weer een flagrante schending van de Oekraïense soevereiniteit en territoriale integriteit.”
Canada eist ook dat Rusland onmiddellijk een einde maakt aan alle onvriendelijke en provocerende activiteiten tegen Oekraïne.
