Wie een corona-infectie heeft gehad, heeft een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, zo blijkt uit een studie die deze week in de Verenigde Staten is gepubliceerd. Ondanks dat arts-onderzoeker Marijke Linschoten (UMC Utrecht) dit een mooie studie vindt, vindt ze niet dat we ons nu al zorgen moeten maken.
De bevindingen van een onderzoek onder 150.000 voormalige coronapatiënten in de Verenigde Staten zijn verontrustend. Voormalige coronapatiënten hadden een 63 procent hoger risico op een hartaanval dan hun leeftijdsgenoten die nooit een corona hebben gehad. Na corona is de kans op ventriculaire aritmie 84 procent hoger, en het risico op hartfalen 72 procent hoger. Naarmate patiënten ernstiger ziek werden van corona, nam dit risico toe.
Volgens Linschoten is het de vraag wat de wetenschap laat zien over het risico voor Nederlandse burgers. In Nederlandse ziekenhuizen ziet de arts-onderzoeker geen aanwijzingen voor het Amerikaanse fenomeen. “De deelnemers aan het onderzoek zijn gemiddeld 62 jaar oud. Dat is vrij oud, daarom hadden de patiënten al een hoger risico op hart- en vaatziekten. Daardoor geeft de studie geen goed beeld van de gevaren die jongere mensen lopen. Bovendien was 90% van de deelnemers man.”
85 procent van de door corona ondervraagde Amerikanen had overgewicht, waardoor zij een hoger risico liepen op hart- en vaatziekten. Bij meer dan de helft was zelfs sprake van overgewicht. “In Nederland zie je dat niet zo vaak”, legt Linschoten uit. “Vooralsnog lijkt het erop dat de coronabesmetting vooral verantwoordelijk is voor de hart- en vaatproblemen.” Dat is niet hetzelfde als een virus dat het hart direct beschadigt.
Ondanks het feit dat er veel verbanden zijn gevonden, is er nog veel onbekend.
Joan Meeder, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie, benadrukt dat er ook in Nederland veel onderzoek wordt gedaan naar het verband tussen corona en hart- en vaatziekten: “We zijn er al heel lang naar op zoek, maar we hebben het nog niet gevonden.”
In vergelijking met 2019 is het aantal mensen dat overlijdt aan hart- en vaatziekten in 2020 met 4,2 procent gedaald. Ook het aantal ziekenhuisopnames in verband met hart- en vaatziekten daalde met 8 procent. Volgens Linschoten kan dit aan verschillende factoren te wijten zijn. Zo stierven ouderen in 2020 vaker aan corona, waardoor hart- en vaatziekten een minder frequente doodsoorzaak werden. “Ook waren mensen soms angstig om zorg te zoeken als ze klachten hadden“, zegt Linschoten, “waardoor er mogelijk minder mensen naar het ziekenhuis kwamen.”
Ondanks het feit dat er een verband is tussen corona infectie en hart- en vaatziekten, weten wetenschappers als Linschoten niet precies hoe dat verband eruit ziet. “We ontdekken af en toe aanwijzingen voor littekenweefsel in het hart op MRI-scans van mensen die een operatie hebben ondergaan. Hartritmestoornissen en hartfalen kunnen worden veroorzaakt door littekenvorming. De vraag is of de coronainfectie deze afwijkingen heeft veroorzaakt of dat ze al eerder aanwezig waren.”
Met een verzwakt lichaam, kan een corona infectie de laatste strohalm zijn.
Degenen die ernstig ziek worden van corona hebben vaak andere risico’s, zoals hoge bloeddruk, ouderdom of zwaarlijvigheid, aldus Meeder. “De ziekte die gepaard gaat met een coronabesmetting kan dan dienen als een stresstest voor iemands hart of bloedvaten. De vraag wordt dan of het lichaam nog wel in staat is om zo’n hoge mate van stress aan te kunnen. Voor iemand met een slechte gezondheid kan corona een druppel op een gloeiende plaat zijn. Dit is niet hetzelfde als de oorzaak van een hartaanval.”
“Als je slagader vernauwd is en je krijgt koorts van corona, dan moet je hart nog harder werken en treden er nog sneller complicaties op”, zegt Linschoten. “Een zware griep zou een soortgelijk effect kunnen hebben, maar dat weten we niet zeker“, geeft hij ook aan. “Je moet begrijpen dat alles in de buurt van Corona wordt uitvergroot. Het gevolg is dat we een groter aantal anomalieën waarnemen.”
Linschoten en Meeder willen allebei mensen aanmoedigen om medische behandeling te zoeken als ze pijn op de borst, hartkloppingen of kortademigheid ervaren. “Tegenwoordig kunnen hart- en vaatziekten effectief worden behandeld,” legt Meeder uit.
