Nederland is sinds zondag in een nieuwe lockdown gegaan. Dit heeft, net als de gehele pandemie, het landschap van het menselijk leven over de hele wereld drastisch veranderd. Vanaf het eerste kwartaal van 2020 werden er over heel de wereld ‘stay-home’- orders uitdeelt. Deze lockdowns waren bedoelt om het leven te beschermen en het snel stijgende aantal COVID-19- besmettingen en sterfgevallen in te dammen. Hoewel veel landen succesvol zijn geweest met het inperken van de besmettings- en sterftecijfers, werden ze ingevoerd met weinig historisch precedent en vrijwel geen inzicht in de manier waarop ze het leven zouden beïnvloeden. Terwijl er veel aandacht was voor de onbedoelde gevolgen van thuisblijfverordeningen, stelden ambtenaren, politici, criminologen en de media allemaal dezelfde vraag: in hoeverre heeft COVID-19 de criminaliteit over de hele wereld beïnvloed? Het antwoord hierop is, zoals met de meeste zaken in de wereld van het misdaadonderzoek, ingewikkeld.
Aan de hand van dagelijkse gegevens van politiebureaus is er onderzoek uitgevoerd over de invloed van thuisblijvers op mishandeling, diefstal, inbraak, beroving, autodiefstal en doodslag. Dit onderzoek vond plaats in 27 steden in 23 landen.
- Over het algemeen daalde de criminaliteit met 37% wereldwijd. Dit was vanaf het moment dat overheden een ‘blijf thuis’– verplichtingen hadden uitgevaardigd.
- Sommige misdrijven daalden sterker dan anderen. Misdrijven op basis van eigendom daalden aanzienlijk, maar moord bleef ongewijzigd.
- De mate waarin de ‘blijf thuis’– verplichtingen de criminaliteit beïnvloedden, was sterk afhankelijk van de locatie.
- In steden met strengere lockdowns daalde de criminaliteit sterker dan in steden met minder strenge lockdowns.
- Naarmate de thuisblijfverordeningen geleidelijk werden versoepeld, steeg de criminaliteit langzaam tot het niveau van voor de COVID-pandemie.
Dit is wel een algemeen patroon van de bevindingen, maar deze studie bleek baanbrekend buiten het kader van COVID-19. Op internationaal niveau toont deze studie aan dat criminaliteit in een stad drastisch kan worden teruggedrongen door alleen de mogelijkheden te veranderen, bijvoorbeeld een lockdown. Het verminderen van criminaliteit vereist geen directe verandering in de motivatie van de daders.
“Het leven in de stad is drastisch ingeperkt door COVID-19, en misdaad is een groot onderdeel van het stadsleven,” zei Prof Manuel Eisner, directeur van het Violence Research Centre aan de Universiteit van Cambridge en senior auteur van de studie die vandaag gepubliceerd is in het tijdschrift Nature Human Behaviour. “We vonden de grootste reducties in misdaden waar gemotiveerde daders en geschikte slachtoffers samenkomen in een openbare ruimte. Er zouden veel minder potentiële doelwitten zijn in de gebruikelijke hotspots van criminaliteit, zoals straten met veel nachtclubs,” aldus Eisner.
Autodiefstal daalde met gemiddeld 39%. De onderzoekers stelden vast dat strengere beperkingen op het gebruik van bussen en treinen tijdens de lockdowns verband hielden met een grotere daling van het aantal autodiefstallen. Ook het aantal inbraken daalde in alle steden met gemiddeld 28%. De impact van lockdowns op het aantal inbraken verschilde sterk per stad. In Lima (Peru) daalden de cijfers met 84%, terwijl de cijfers in San Francisco juist stegen met 38%. De gegevens van veel steden maakten geen onderscheid tussen residentiele en commerciële inbraken. Waar dat wel het geval was, was de kans groter dat het aantal inbraken in particuliere panden afnam, omdat meer mensen de klok rond binnen zitten.
De daling was het kleinst bij moordmisdrijven. Gemiddeld daalde deze met 14% in alle steden, deelnemend aan de studie. In veel samenlevingen wordt een aanzienlijk deel van de moorden in huis gepleegd. De beperkingen op stedelijke mobiliteit hebben weinig effect op moorden thuis. In drie steden in Zuid-Amerika waar bendecriminaliteit het geweld aanwakkert, daalde het aantal dagelijkse moorden aanzienlijk. In Rio de Janeiro in Brazilië daalde het aantal moorden met 24%, in Cali, Columbia met 29% en in Lima, Peru daalde het aantal met 76%.
Het is mogelijk dat criminele groepen de crisis hebben gebruikt om hun macht te versterken door uitgaansverboden op de leggen en bewegingsvrijheid te beperken in gebieden die zij controleren. Dit heeft geleid tot een adempauze in het geweld in deze steden. Dit is te zien in het aantal gemelde gevallen. Rio de Janeiro had een daling van 56% en Lima had een opvallende daling van 75%. Volgens de onderzoekers was Barcelona een “uitschieter”, waar enorme dalingen in aanvallen (84%) en overvallen (80%) was. Het aantal geregistreerde diefstallen in Barcelona daalden van gemiddeld 385 per dag tot 38 per dag, tijdens de lockdown.
In Londen daalde de criminaliteit in sommige locaties minder sterk, maar toch aanzienlijk. Het aantal dagelijkse overvallen daalde met 60%, het aantal diefstallen met 44% en het aantal inbraken met 29%. In deze laatste categorie haalde Chicago en San Francisco de beste resultaten. Een daling van respectievelijk 34% en 36%.
De pandemie is verwoestend geweest, maar er zijn ook zeker mogelijkheden om sociale processen beter te begrijpen, waaronder de processen die betrokken zijn bij het veroorzaken van criminaliteitsniveaus in de hele stad.
Boman IV, J. H., & Mowen, T. J. (2021, juni 11). Global crime trends during COVID-19. Retrieved from https://www.nature.com/articles/s41562-021-01151-3
Lewsey, F. (2021). Urban crime fell by over a third around the world during COVID-19 shutdowns. Retrieved from https://www.cam.ac.uk/stories/COVIDcrime
