Slapeloosheid door Corona, ofwel Coronasomnia is een Engelstalige term die slaapproblemen beschrijft, die verband houden met stress veroorzaakt door de COVID-19 pandemie. Normaalgesproken is stress de belangrijkste trigger voor slapeloosheid, waardoor slaapproblemen en het coronavirus hand in hand gaan. Stress heeft invloed op elk moment van ons leven, dus ook op slaap. En dit wordt ook nog eens extra gecompliceerd door de COVID-19 pandemie die ons leven de afgelopen jaren grotendeels in beslag heeft genomen.
Toename van slaapproblemen is over de hele wereld een zorg gebleken. In het Verenigd Koninkrijk bleek uit een studie dat het aantal mensen met slapeloosheid toenam van 1 op de 6 tot 1 op de vier, terwijl de slapeloosheidcijfers in China stegen van 14,6% naar 20% tijdens de piekperiode van de lockdown. Volgens een studie gepubliceerd in de American Academy of Sleep Medicine, waren er 2,8 miljoen Google-zoekopdrachten voor “slapeloosheid” tijdens de eerste vijf maanden van 2020, in de VS. Dit bleek later een stijging van 58% ten opzichte van dezelfde duur in de voorgaande drie jaar.
“De toename van slaapstoornissen is te wijten aan de toegenomen stress en angst die de pandemie heeft teweeggebracht, inclusief de impact van de onzekerheid en het constante spervuur van informatie waaraan we in deze tijd worden blootgesteld,” zegt Dr. Drerup, gedragsslaapgeneeskunde psycholoog. “Onze normale routines en dagelijkse activiteiten zijn verstoord en dit heeft voor veel mensen waarschijnlijk een negatieve invloed op de slaap gehad.”
De pandemie is niet alleen een grote stressfactor voor veel mensen, het heeft ook nieuwe niveaus van onzekerheid gecreëerd. Voornamelijk omdat er maar geen einde lijkt aan te komen. “We hebben te maken met pandemische vermoeidheid, of COVID burn-out, wat een negatieve invloed kan hebben op de slaap,” zegt Dr. Drerup. “Schuilen, thuis lesgeven, het vermijden van grote bijeenkomsten en openbare plaatsen, het dragen van een masker en niet in staat zijn om ‘normale’ activiteiten te doen, heeft bijgedragen aan deze ervaring.”
Het ‘vastzitten’ in het huis kan ook complicaties veroorzaken in de slaappatronen. Meer thuis zijn kan de op licht gebaseerde signalen voor waakzaamheid verstoren. Zonlicht en blootstelling aan licht helpt je je ritme op schema te houden. Omdat velen nog steeds thuis werken kunnen sommige mensen andere uren hebben en uitslapen. Maar dat is niet per se positief, want het kan het moeilijker maken om de volgende nacht in slaap te vallen en het kan bijdragen aan de vicieuze cirkel van slapeloosheid. Verder kunnen sociale afstand en quarantaine leiden tot meer isolement en depressie, wat ook aanzienlijke slaapproblemen kan veroorzaken.
Al deze stress en slaapgebrek kunnen grote, negatieve gevolgen hebben voor je algehele gezondheid. Met als belangrijkste pandemie-gerelateerde zorg; het effect op ons immuunsysteem. Wanneer iemand chronisch slaaptekort heeft hebben ze vaak een verminderde immuniteit en dit maakt je vatbaarder voor virussen. Slaapgebrek heeft ook een negatieve invloed op de emotionele regulatie en stemming. “Als we ons al gestrest voelen door het virus,” zegt Dr. Drerup, “dan zal een gebrek aan slaap dat nog versterken.” Een gezonde hoeveelheid slaap zorgt voor betere cognitieve functies, waardoor zaken als het geheugen en het nemen van beslissingen kunnen worden beïnvloed door een slechte slaap.
Gewichtstoename, diabetes en een hoge bloeddruk kunnen ook veroorzaakt worden door chronisch slaapgebrek. Dit wordt verstaan onder cardiovasculaire en metabolische problemen waardoor de rest van je lichaam dus ook lijdt onder dit slaapgebrek. Deze problemen zijn al erg genoeg, maar als het gebeurd tijdens de pandemie, kan het de problemen verergeren. “Als ik moe ben, ga ik minder bewegen en ga ik minder dingen doen die mijn stemming verbeteren. En het versterkt die andere angsten en stressoren – en zelfs depressie – waar mensen misschien al mee te maken hebben,” zegt Dr. Drerup. Toenemende angst, depressie en meer alcoholgebruik in verband met de pandemische stress hebben ook geleid tot meer slaapstoornissen.
Er is ook een kans dat stress en ongerustheid over de pandemie kan leiden tot het meer intens dromen, dan gewoonlijk. Deze stressvolle dromen kunnen resulteren in nog meer gestreste wakkere uren. “Mensen beschrijven het vaak als: ‘Ik sliep wel, maar het was een vermoeiende slaap. Ik had het gevoel dat mijn geest de hele nacht doorging en ik voel me niet meer hersteld omdat de slaap zo actief was,” zegt Dr. Drerup.
Er zijn veel dingen die je zelf kan doen om Coronasomnia op te lossen. Vooral nu rondom het thuiswerken en de lockdown zijn er diverse manieren dat je aan je slaapproblemen kan werken. Denk hierbij aan het volgen van een routine, voldoende zonlicht pakken of een pauze nemen van het nieuws. Meer hierover in dit artikel.
Cleveland Clinic. (2021, september 1). How the COVID-19 Pandemic Can Impact Your Sleep. Opgehaald van https://health.clevelandclinic.org/covid-19-insomnia-tips/
