In november werd in Zuid-Afrika een nieuwe variant van het COVID-19 virus aangetroffen, te weten Omikron, of Omicron in het Engels. Vanaf het moment van ontdekking lijken in alle landen de alarmbellen af te zijn gaan en werden de regels voor inreizen vanuit met Omikron besmette gebieden flink aangescherpt. Wat is Omikron eigenlijk en wat betekend deze nieuwe variant voor ons.
De oorsprong van de Omikron variant
Begin november vonden laboranten in een laboratorium in Pretoria, Zuid-Afrika, ongewone kenmerken in monsters die ze op het coronavirus testten. Ondertussen zagen ze ook een plotseling grote toename in het aantal coronagevallen. Op 23 november maakte het laboratorium bekent dat er een nieuwe variant is, Omikron. In de regio Gauteng in Zuid-Afrika bleek ondertussen dat 90% van de positieve gevallen besmet was met de Omikron variant.
Geavanceerde laboratoria
De reden dat het Omikron virus ontdekt is in Zuid-Afrika heeft niet per se te maken met het feit dat de oorsprong ook in dit land ligt. In Zuid-Afrika staan een groot aantal geavanceerde laboratoria waar veel onderzoek gedaan word naar corona. Dit is waarschijnlijk de reden dat deze variant hier is ontdekt, het zegt niks over de oorsprong van het virus.
Grenzen dicht door de coronavirus variant
Direct na het bekendmaken van het virus sloten veel Europese landen de grenzen voor landen uit zuidelijk Afrika. Dit geldt zowel voor Zuid-Afrika, Namibië, Mozambique, Botswana, Zimbabwe als voor Swaziland.
Op de laatste twee vluchten van Zuid-Afrika naar Nederland zaten 61 besmette passagiers volgens berichten op 26 november. Achteraf bleek dat er voor die tijd ook al mensen in Nederland besmet waren met de Omikron variant. Dit bleek uit geteste monsters van 19 en 23 november. Ook in landen als Duitsland, de Verenigde Staten het Verenigd Koninkrijk en België is de Omikron variant al ontdekt, voor deze landen gelden echter geen strengere inreisregels.
Wat betekent dit voor Nederland
Nederland is een van de landen waar relatief het grootste aantal bekende Omikron besmettingen (13) is geconstateerd. Maar ondanks het relatief grote aantal besmettingen hebben andere landen geen vliegverbod of inreisverbod ingesteld voor Nederland.
Duitsland heeft bepaald dat een groot aantal landen in Afrika worden gezien als ‘landen waar varianten voorkomen’, wat betekent dat zelfs gevaccineerde mensen 14 dagen in quarantaine moeten als ze Duitsland bezoeken. Vooralsnog heeft Duitsland ervoor gekozen om Nederland niet op die lijst zetten, ondanks het grote aantal besmettingen. Waarschijnlijk heeft dit te maken met het feit dat Nederland in de Europese Unie zit. Ook andere landen hebben geen extra maatregelen getroffen voor reizigers vanuit Nederland. Maar onthoud wel dat Nederland sowieso al een hoog risico-gebied was en veel landen dus een aantal eisen stellen aan reizigers uit Nederland.
Grenzen sluiten is omstreden
Het feit dat de Europese Unie de grenzen dicht heeft gegooid voor landen in zuidelijk Afrika, maar niet voor Europese landen die ook te maken hebben met Omikron, is vrij omstreden. Veel mensen noemen het vriendjespolitiek of discriminatie.
Zeker gezien het feit dat niet duidelijk is waar de eerste patiënt met Omikron vandaan komt. Zoals gezegd is het virus ontdekt in Zuid-Afrika, maar dat betekent niet dat het virus ook daadwerkelijk uit zuidelijk Afrika komt. Er zijn mensen die zeggen dat deze omstreden manier van het sluiten van de grenzen ervoor zorgt dat andere landen In de toekomst terughoudend zullen zijn als ze een nieuwe variant corona ontdekken. Bovendien kunnen we ons afvragen of een vliegverbod wel werkt als we niet zeker weten waar een variant vandaan komt.
Vragen over de coronavirus-variant Omikron
We weten dat het coronavirus constant aan het muteren is. Dit bleek onder andere uit het Delta variant die 9 mutaties heeft vergeleken met het oorspronkelijke COVID 19 virus. Omikron heeft daarentegen 32 mutaties ten opzichte van het eerdere virus. Dit zorgt ervoor dat veel wetenschappers en regeringen zich zorgen maken over de verspreiding van het virus. Dit heeft te maken met het feit dat nog niet met zekerheid is vast te stellen of het vaccin goed werkt tegen deze variant. Gebleken is wel dat deze variant veel sneller verspreid dan de Delta variant. Het lijkt er voorlopig op dat mensen die deze variant krijgen niet veel klachten krijgen.
Hoe gevaarlijk is Omikron?
Het is moeilijk om te bepalen of Omikron gevaarlijk is, omdat Omikron nog niet lang genoeg bekend is om te kunnen bepalen of het ernstige ziekten kan veroorzaken. De eerste gegevens geven echter wel enige reden tot optimisme. De mensen waarvan we nu weten dat ze Omikron hebben, belanden hierdoor niet In het ziekenhuis. Tot op heden lijkt het dus dat deze variant gelijkwaardig is aan de eerste of misschien zelfs minder gevaarlijk is. Hoewel expert kritisch zijn over dit onderzoek naar het gevaar van Omikron.
Maar ook Als het virus minder gevaarlijk blijkt te zijn kan er nog steeds een ernstig risico zijn voor de volksgezondheid. Dit heeft namelijk te maken met het feit dat deze variant mogelijk meer mensen kan besmetten. Hierdoor zouden we alsnog grotere aantallen ziekenhuisopnames kunnen kijken en dat zal nog meer druk uit oefenen op de gezondheidszorg In het land.
Is Omikron gevaarlijker voor mensen met een onderliggende aandoening?
Het lijkt erop dat Omikron voor mensen met een onderliggende aandoening en oudere mensen voornamelijk gevaarlijker is omdat de kans op besmetting groter is. Deze groepen hebben ook bij de andere varianten meer kans op een ernstig ziektebeeld dat geld waarschijnlijk ook voor Omikron.
Is het vaccin effectief tegen Omikron?
Het zal nog even duren voordat compleet duidelijk is hoe effectief het vaccin werkt tegen Omikron. Maar volgens de World Health Organisation (WHO) kunnen we redelijkerwijs aannemen dat de huidige vaccins in ieder geval goed beschermen tegen ernstige ziekte en overlijden. En ook al weten we niet zeker of dit vaccin goed werkt tegen deze nieuwe variant, het is nog steeds belangrijk om gevaccineerd te worden tegen de andere vormen van corona. Die maken namelijk nog steeds de hoofdmoot van alle infecties die rondgaan uit.
Is een eerdere infectie met een COVID 19, effectief tegen de Omikron variant?
Volgens de WHO laten de huidige studies zien dat de kans op een nieuwe besmetting met Omikron groter is als je eerder al corona hebt gehad. Het is belangrijk om te onthouden dat de informatie hierover nog zeer beperkt is en dat meer onderzoek nodig is.
Moeten er extra maatregelen komen?
Dit is een van de belangrijkste vragen die we onszelf allemaal stellen. We weten ondertussen allemaal dat er sowieso al veel coronagevallen waren en dat daarom maatregelen genomen moesten worden om de zorg te ontzien. De vraag is, dus; “Gaan er nu nog meer regels komen?” Zeker met het oog op de komende feestdagen hopen veel mensen dat dit niet noodzakelijk is.
Minister de jonge zegt voorlopig dat het niet uit te sluiten is dat er nieuwe maatregelen komen, maar het is nog te vroeg om hier iets over te zeggen. De overheid zal de situatie goed In de gaten houden en afhankelijk daarvan een nieuwe persconferentie met maatregelen aankondigen. Het is afwachten wanneer en of dit nodig zal zijn.